برای اجرای اسکلت ساختمان‌ها از روش‌های مختلفی از جمله فلزی و یا بتنی استفاده می شود.
استفاده از هریک از سیستم‌های سازه باتوجه‌به شرایط معماری و پروژه می‌تواند با سقف‌های مختلفی از جمله سقف وافل انجام شود. این دو سیستم در بعد فنی و اقتصادی شامل تفاوت‌هایی می‌شوند و باتوجه‌به شرایط پروژه و اجرا، نوع سازه را انتخاب می‌کنند. در حال حاضر اکثر پروژه‌ها در کشور از اسکلت بتنی استفاده می‌کنند. درصدی نیز از اسکلت فلزی در پروژه‌های بزرگ، بهره می‌برند.
مزایای اسکلت فلزی، دلایل استفاده از آن در یک ساختمان و تفاوت با اسکلت بتنی
1) سرعت اجرا و موضوع زمان برای برخی از پروژه‌ها ملاک مهمی محسوب می‌شود. ازاین‌جهت اسکلت فلزی یکی از انتخاب‌های مناسب برای اجرای پروژه می‌باشد و نسبت به اسکلت بتنی، سرعت اجرای بالاتری دارد.
2) کیفیت ساخت و اجرا در اسکلت‌های فلزی بیشتر است. چراکه قطعات و یا ورق‌های پیش‌ساخته‌ای هستند که در کارخانه تولید می‌شوند و برای نصب از کارخانه به محل پروژه انتقال داده می‌دهند؛ بنابراین همه تست‌ها و آزمایش‌های لازم را در کارگاه یا کارخانه بر روی اسکلت فلزی انجام و با دقت زیادی ساخته می‌شود. اما اسکلت بتنی، درجا توسط پیمانکار باتوجه‌به کیفیت کار، صورت می‌گیرد. اسکلت فلزی‌هایی که با سیستم پیچ‌ومهره هستند؛ خیلی بهتر سیستم بتنی می‌باشند.
3) مزیت و تفاوت سوم دررابطه‌با وزن کلی ساختمان است که اسکلت فلزی با کاهش وزن، بهترین عملکرد را در برابر زلزله ایفا می‌کند و ابعاد مقاطع از جمله ستون‌ها نسبت به اسکلت بتنی کاهش می‌دهد. این عامل در مساحت مفید ساختمان و هزینههای آن اثرگذار است.
عیوب مهم سیستم اسکلت فلزی
1) هزینههای اسکلت فلزی در مقایسه با اسکلت بتنی، بیشتر است.
2) در صورت استفاده از پوشش نامناسب برای اسکلت فلزی، حریق به‌راحتی باعث تخریب ساختمان شود.
نکات مهم دررابطه‌با سقف وافل در اسکلت فلزی
از جمله سقف‌های مرسوم اسکلت فلزی، سقف کامپوزیت و عرش فولادی و اخیراً استفاده از سقف وافل است. سقف وافل، یک ایده مدرن و پیشرفته می‌باشد که در عرصه ساختمان‌سازی جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. اقتصادی بودن و اجرای راحت جهت ساخت دهانه‌های بلند، از مزیت‌های این سقف محسوب می‌شود.
- اسکلت فلزی را می‌توان با سقف‌های وافل یک طرفه و یا دوطرفه اجرا کرد و محدودیتی دراین‌رابطه نیست.
- در صورت استفاده از دیوارهای برشی در اسکلت فولادی، مصرف فولاد در سازه کاهش محسوسی پیدا می‌کند.
- نکته دیگر در استفاده از سقف وافل در اسکلت فلزی، کاهش وزن و سبک‌سازی سازه به‌وسیله اسکلت فلزی است و با کمتر استفاده کردن میلگرد و حذف تیرهای فرعی می‌توان وزن کلی ساختمان را سبک‌تر کرد.
- با افزایش سرعت اجرا در سقف وافل، یک دال بتنی به‌صورت یک‌تکه خواهیم داشت و از نظر بعد فنی اجرای خوبی دارد.
- طراحی اسکلت فلزی با استفاده از سقف وافل در آیین‌نامه‌ها و ضوابط، موجود می‌باشد.
مزایای اجرا و استفاده از سقف وافل در اسکت فلزی
در سقف وافل یک طرفه یا دوطرفه از مقطع بتنی استفاده می‌شود و ورق فلزی حضور ندارد، به همین دلیل نیازی به پوشش ضد حریق برای سقف نیست. یکی از هزینههای اصلی در اسکلت‌های فلزی پوشش‌های ضد حریق است که می‌بایست بر روی ورق‌ها استفاده شود.
در سقف وافل اسکلت فلزی؛ اکثریت تیرهای اصلی و فرعی حذف می‌شود. در نتیجه باعث کاهش هزینههای تمام شده اسکلت ساختمان می‌شود.
فاصله ستون‌ها را از 5-6 متر می‌توانیم به 10-12 متر افزایش دهیم. این کار مشکل پارکینگ سازی را نیز حل می‌کند و موجب فراهم‌سازی فضاهای مسکونی، تجاری، معماری و اداری می‌شود. برای افزایش دهانه، به تیر ورق‌های قوی نیاز داریم که نیروی تیرهای 10 متری را انتقال دهند. درحالی‌که سقف وافل بدون نیاز به تیر ورق‌ها، مقاوم است.
چرا در طبقات پارکینگی بیشتر از سقف وافل بهره می‌گیرند؟
در بعضی از پروژه‌ها طبقات فوقانی را سقف عرش فولادی و طبقات تحتانی را سقف وافل می‌گذارند. در تراز صفر، کف آسفالت به پایین با فرض اینکه زلزله در قسمت زیرین رخ نمی‌دهد، تمام تیرهای طبقات زیرزمینی برای تحمل بار سقف؛ حذف می‌شوند و برای این کار از سقف وافل دو طرفه بهره می‌گیریم.
استفاده از سقف وافل در اسکلت فلزی به کاهش هزینه‌ها نیز کمک می‌کند. هزینه اسکلت در طبقات کم می‌شود و در نتیجه هزینه کلی سقف نیز با کاهش روبرو می‌شود.
کاهش ارتعاش و لرزش سقف از دیگر مزیت‌های این سیستم است و در این مورد سقف وافل به‌خوبی عمل می‌کند.
نکات اساسی اجرای سقف وافل در اسکلت فلزی و تفاوت آن با سقف تیرچه بلوک
نحوه اتصال میلگردهای سقف در تیرچه بلوک، به این صورت است که تیرچه‌ها از قبل ساخته شده‌اند و در اصطلاح به آنها پیش ساخته می‌گویند. این تیرچه‌های پیش ساخته به‌صورت اتصالات مفصلی در فاصله بین دو تیرآهن فلزی قرار داده می‌شوند و سر هرکدام از تیرچه‌ها یک میلگرد منفی برای تأمین ممان یا لنگر خمشی در بالای تیرچه گذاشته می‌شود.
در حالی زمان اجرای سقف وافل، این میلگردها در حین کار قرار می‌گیرند. به‌راحتی میلگردهای فوقانی پشت بال تیرآهن‌ها خم می‌شوند و از لحاظ انسجام و کاهش ارتعاش به‌خوبی عمل می‌کنند.
نکته دیگر برای اجرای سقف وافل در اسکلت فلزی؛ حذف تیرهای اصلی تا حد امکان و نواحی پانچینگ به روش‌های مختلف طراحی و اجرا می‌شود. میلگردها دور ستون رد می‌شوند و آرماتورهای سنجاقی اطراف آنها اجرا می‌شوند.
طراحی و اجرای دال بتنی و ستون فلزی
سقف وافل بدون نیاز به تیر فلزی، می‌تواند بار را به‌صورت دو طرفه حمل کند و بدون رابط به تکیه‌گاه متصل شود. در اطراف و مجاورت ستون‌های ثقلی با قرار دادن یک نشیمن ساده، این دال‌های بتنی می‌توانند بر روی ستون‌های فلزی ساختمان به‌صورت مستقیم و بی‌واسطه اجرا شوند.
هنگام استفاده از سقف وافل، می‌توان تیرهای اصلی متصل به ستون را نیز حذف نمود.
در طبقات زیر زمین، باربر جانبی به دیوارهای برشی محدود شده‌اند و می‌توان تیرهای باربر فلزی را حذف کرد. در این حالت ستون‌ها تنها نقش باربری ثقلی را ایفا می‌کنند که سبب کاهش میزان مصرف مصالح و ضخامت سقف می‌شود.
طراحی و اجرای دال بتنی و تیر فلزی
زمانی که حذف تیر فلزی وجود ندارد و ستون فلزی بخشی از قاب خمشی باربر جانبی برخوردار باشد؛ دال بتنی متکی به تیر فلزی طراحی می‌شود.
دال به‌صورت چند دهانه پیوسته و یا تک دهانه مفصلی بعد از طراحی و اتصال دال بتنی به تیر فلزی؛ اجرا می‌شود.
شرکت گنبد فیروزه از ابتدای فعالیت خود در زمینه سقف‌های وافل، موفق به طراحی و اجرای این سیستم در پروژه‌های اسکلت فولادی زیادی در شهرهای مختلف شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با کارشناسان فنی ما تماس بگیرید.
