با پیشرفت تکنولوژی در صنایع مختلف، در صنعت ساختمان سازی نیز ساخت و ساز از شیوه سنتی خارج شده و اکثر مهندسان و کارفرمایان به دنبال پیشرفت و رسیدن به کیفیت برتر و دستیابی به استانداردهای جدید می‌باشند. در این مقاله با یکی از این ابزارهای مدرن به نام اسپیسرهای بتن آشنا خواهید شد و سعی بر این است که انواع اسپیسر بتن و کاربردهای آن و مطالب مشابه به آن شناخت کافی پیدا کنید.
قسمت عدیده‌ای از مقاومت یک سازه بتنی در گرو عملکرد توأم میلگرد و بتن می‌باشد و لذا ایجاد ضعف موضعی در
مقاطع میلگرد ها می‌تواند عملکرد کلی اسکلت سازه را با مشکل مواجه کند. علت اصلی ضعف در میلگرد ها ناشی از خوردگی آنها تحت اثر یون‌های مخرب مانند سولفات ها، کلرایدها و یا اکسیداسیون آنها تحت اثر رطوبت است.
به‌منظور حفاظت میلگرد ها از عوامل محیطی و تضمین سلامت اسکلت سازه آیین‌نامه‌های ساختمان‌سازی همواره رعایت مقادیری از پوشش بتنی را به‌عنوان پوشش محافظ میلگرد ها توصیه و الزام می‌کنند. مبحث نهم از مقررات ملی ساختمان ایران در پیوست شماره یک تحت عنوان دوام بتن و آرماتور موضوع پوشش بتنی روی میلگرد ها را تبیین نموده و مقدار حداقل آن را بر اساس شرایط محیطی و همچنین مقاومت موردنیاز سازه در برابر آتش‌سوزی به‌تفصیل بیان کرده است.
استفاده از اسپیسر بتن باعث شده در هنگام آرماتور بندی، تمامی ضوابط فاصله گذاری آرماتورها و همچنین مقادیر مجاز پوشش بتنی بطور دقیق رعایت شود.
به عبارت دیگر کار اصلی اسپیسر ثابت نگه داشتن میلگردهای اسکلت بتن آرمه با فاصله استاندارد قبل از بتن ریزی می‌باشد. اسپیسر، با ایجاد فاصله میان سطح زیرین و میلگرد، باعث ایجاد پوشش استاندارد میلگرد توسط بتن ریخته شده می شود. پوشیدگی کامل برای بتن مسلح شده از اهمیت بالایی برخوردار است، به این دلیل که در صورت عدم پوشش کافی میلگرد با بتن، میلگرد شروع به زنگ زدگی و خوردگی می‌کند که این امر سست شدن استحکام و پایین آمدن کیفیت سازه را به دنبال دارد.
مقادیر پوشش مناسب اعضای بتنی مطابق نظر مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ویرایش سال 1399
جدول 9- پ -1-5
| شرایط محیطی سازه بتنی | نوع عضو | میلگرد ها | پوشش روی میلگرد ها (میلی متر) |
|---|---|---|---|
| بتن در تماس دائم با خاک است | کلیه ی اعضا | کلیه میلگرد ها | 75 |
| بتن در تماس با هوا و یا تماس غیر دائم باخاک است | کلیه ی اعضا | میلگرد های به قطر 18تا58 میلی متر | 50 |
| میلگرد ها و سیم های به قطر 16 میلی متر و کم تر | 40 | ||
| بتن در تماس با هوا و یا خاک نیست | دال ها،تیرچه ها،دیوار ها | میلگرد های بزرگتر از قطر36 میلی متر | 40 |
| میلگرد های قطر34 میلی متر و نازک تر | 20 | ||
| تیرها،ستون ها،ستون پایه ها و اعضای کششی | آرماتور های طولی،خاموت ها،بست ها،دورپیچ ها و تنگ ها | 40 |
انتخاب نوع صحیح اسپیسر باعث ایجاد سهولت در اجرا شده و از این رو انتخاب یک اسپیسر مناسب به فاکتورهایی بستگی دارد که در ادامه با چند مورد از آنها بیشتر آشنا خواهید شد.
ارتفاع اسپیسر
حداقل ارتفاع اسپیسر بتن معادل است با میزان حداقل بتن مورد نیاز برای پوشش میلگرد. این مقادیر بر اساس نوع دال بتنی در مبحث 9 مقررات ملی ساختمان ایران ارائه شده است و مهندسین ناظر و مجری مکلف به تامین این مقادیر می باشند. به همین جهت این یکی از فاکتور های مهم در انتخاب و خرید اسپیسر تلقی می شود.
ثبات و استحکام اسپیسر
اسپیسر بتن به طور دائم در حال تحمل فشار میلگرد مش بندی شده ، رفت و آمد کارگران و همینطور بتن ریخته شده می باشد. اگر چفت و بست میان اسپیسر با سطح زیرین به شکل مطلوب اجرا نشود ، ممکن است اسپیسر جابجا شود. که این اتفاق باعث کاهش پوشش میلگرد توسط بتن در آن نقطه می گردد. به همین خاطر ، در صورت عدم ثبات سطح زیرین ، یا وزن زیاد میلگرد مش بندی شده و یا وزن زیاد بتن میتوان با به کار گیری و افزایش تعداد بیشتری اسپیسر ، به پخش کردن وزن های وارده بر اسپیسر کمک کرد.
دلایل استفاده از اسپیسر پلاستیکی بجای اسپیسر بتنی
برای ایجاد پوشش مناسب میتوان از اسپیسرهای بتنی، فلزی و پلاستیکی استفاده نمود. استفاده از اسپیسر های بتنی علاوه بر سختی‌های اجرایی نمی‌توانند فراهم‌کننده پوشش یکنواخت و مناسب باشند. اسپیسرهای بتنی معمولاً توسط ملات کارگاهی تولید می‌شود و هیچ راهکاری برای رفع نفوذپذیری و آب‌بندی در آنها در نظر گرفته نمی‌شود و لذا در هر نقطه‌ای که اسپیسر بتنی قرار گرفته باشد آن نقطه سازه را در معرض نفوذپذیری قرار خواهد داد.
در سازه‌هایی که نیاز به آب‌بندی و نفوذناپذیر شدن بتن وجود داشته باشد، راهکار مناسب برای این امر جایگزینی اسپیسرهای بتنی با اسپیسرهای پلاستیکی است ولی در صورت اجبار برای استفاده از اسپیسرهای بتنی باید هنگام تولید اسپیسر بتنی باتوجه به شرایط و محل مورداستفاده، مواد مناسب جهت آب‌بندی به ملات بتنی افزوده شود تا خود اسپیسر نیز نفوذناپذیر شود. در نتیجه میتوان گفت در عموم موارد استفاده از قطعات از جنس پلاستیک می‌تواند منطقی و راهگشا باشد.
اسپیسرهای پلاستیکی
امروزه استفاده از اسپیسرهای پلاستیکی به شکل گسترده ای در پروژه های کوچک و بزرگ ساختمانی رواج پیدا کرده است. اسپیسرهای پلاستیکی از مصالح مقاوم پروپیلن تهیه می شوند و شاید مهم‌ترین مزیت استفاده از اسپیسر های پلاستیکی مقرون به صرفه بودن آنها باشد به طوری که هزینه خرید و اجرای آن ها بسیار کمتر از سایر انواع اسپیسرها می باشد.
از طرفی دیگر پلاستیک و قدرت شکل پذیری بالای آن ، امکان تولید راحت اسپیسر را به هر شکل و اندازه دلخواهی می دهد و در ادامه باید خاطر نشان کرد که این دسته از اسپیسر ها به دلیل داشتن وزن بسیار کم ، راحت‌تر قابل حمل و جابجایی و اجرا می باشند.
بطور کلی استفاده از اسپیسر های پلاستیکی مزایایی به شرح زیر را می‌تواند به همراه داشته باشد:
- صرفه اقتصادی و قیمت تمام شده کمتر
- ایجاد پوشش کاملاً یکنواخت در تمام عضو موردنظر
- وزن سبک و در نتیجه سهولت در جابه‌جایی و حمل
- افزایش سرعت اجرا مخصوصاً در پروژه‌های بزرگ
- ساخت با اشکال گوناگون به علت شکل‌پذیری پلاستیک
- تثبیت دقیق میلگرد ها به علت هندسه قطعات پلاستیکی
اسپیسرهای شرکت گنبد فیروزه شامل اسپیسرهای هارد فیکس با ارتفاع‌های 30، 40، 50 و 75 برای سطوح افقی مانند فونداسیون، زیر سقف و اسپیسر ویل فیکس (چرخی) برای سطوح عمودی مانند ستون و دیوارهای برشی می‌باشد که اطلاعات آنها آورده شده است.
برای اطلاع از جزئیات بیشتر بر روی تصاویر کلیک کرده و برای اطلاع از لیست قیمت‌های اسپیسر در اینجا کلیک کنید.
جمع بندی
اسپیسرها به منظور رعایت پوشش بتنی یکنواخت روی آرماتورها قرار می‌گیرند. اسپیسرهای پلاستیکی از مواد مقاوم پروپیلن ساخته شده‌اند و اسپیسرهای شرکت گنبد فیروزه شامل اسپیسرهای هارد فیکس برای سطوح افقی مانند فونداسیون، زیر سقف و اسپیسر ویل فیکس (چرخی) برای سطوح عمودی مانند ستون و دیوارهای برشی می‌باشد. شرکت گنبد فیروزه به عنوان تولید کننده سقف وافل، طراح سقف وافل، پیمانکار سقف وافل و تولید کننده انواع اسپیسرهای پلاستیکی پروپیلن ضمن ارائه مشاوره رایگان برای پروژه‌های شما از صفر تا صد طراحی و اجرای سازه‌های با سقف وافل را انجام داده و در خدمت مهندسان و کارفرمایان عزیز خواهد بود. برای ارتباط و مشاوره رایگان می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی با مجموعه در تماس باشید.
