اسپیسر پلاستیکی چیست؟
اسپیسر (فاصله گذار) قطعاتی کوچک اما کاربردی در صنعت ساختمان‌سازی هستند که وظیفة عمده آنها ایجاد پوشش یکنواخت بتنی بر روی آرماتورها می‌باشد.
قسمت عدیده‌ای از مقاومت یک سازه بتنی در گرو عملکرد توأم میلگرد و بتن می‌باشد و لذا ایجاد ضعف موضعی در مقاطع میلگرد ها می‌تواند عملکرد کلی اسکلت سازه را با مشکل مواجه کند. علت اصلی ضعف در میلگرد ها ناشی از خوردگی آنها تحت اثر یون‌های مخرب مانند سولفونات ها، کلرایدها و یا اکسیداسیون آنها تحت اثر رطوبت است.
به‌منظور حفاظت میلگرد ها از عوامل محیطی و تضمین سلامت اسکلت سازه آیین‌نامه‌های ساختمان‌سازی همواره رعایت مقادیری از پوشش بتنی را به‌عنوان پوشش محافظ میلگرد ها توصیه و الزام می‌کنند. مبحث نهم از مقررات ملی ساختمان ایران در پیوست شماره یک تحت عنوان دوام بتن و آرماتور موضوع پوشش بتنی روی میلگرد ها را تبیین نموده و مقدار حداقل آن را بر اساس شرایط محیطی و همچنین مقاومت موردنیاز سازه در برابر آتش‌سوزی به‌تفصیل بیان کرده است.
مقادیر پوشش مناسب اعضای بتنی مطابق نظر مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ویرایش سال 1399
جدول 9- پ -1-5
| شرایط محیطی سازه بتنی | نوع عضو | میلگرد ها | پوشش روی میلگرد ها (میلی متر) |
|---|---|---|---|
| بتن در تماس دائم با خاک است | کلیه ی اعضا | کلیه میلگرد ها | 75 |
| بتن در تماس با هوا و یا تماس غیر دائم باخاک است | کلیه ی اعضا | میلگرد های به قطر 18تا58 میلی متر | 50 |
| میلگرد ها و سیم های به قطر 16 میلی متر و کم تر | 40 | ||
| بتن در تماس با هوا و یا خاک نیست | دال ها،تیرچه ها،دیوار ها | میلگرد های بزرگتر از قطر36 میلی متر | 40 |
| میلگرد های قطر34 میلی متر و نازک تر | 20 | ||
| تیرها،ستون ها،ستون پایه ها و اعضای کششی | آرماتور های طولی،خاموت ها،بست ها،دورپیچ ها و تنگ ها | 40 |
قیمت اسپیسر
| اسپیسر | واحد | بسته بندی | قیمت (تومان) |
|---|---|---|---|
| هارد فیکس 30 | عدد | بسته 1000 عددی | 550 |
| هارد فیکس 40 | عدد | بسته 600 عددی | 650 |
| هارد فیکس 50 | عدد | بسته 500 عددی | 700 |
| هارد فیکس 75 | عدد | بسته 300 عددی | 1,000 |
| ویل فیکس 50 | عدد | بسته 400 عددی | 750 |
دلایل استفاده از اسپیسر پلاستیکی بجای اسپیسر بتنی
برای ایجاد پوشش مناسب می‌توان از اسپیسرهای بتنی، فلزی و پلاستیکی استفاده نمود. استفاده از اسپیسر های بتنی علاوه بر سهولت های اجرایی نمی‌توانند فراهم‌کننده پوشش یکنواخت و مناسب باشند. اسپیسرهای بتنی معمولاً توسط ملات کارگاهی تولید می‌شود و هیچ راهکاری برای رفع نفوذپذیری و آب‌بندی در آنها در نظر گرفته نمی‌شود و لذا در هر نقطه‌ای که اسپیسر بتنی قرار گرفته باشد آن نقطه سازه را در معرض نفوذپذیری قرار خواهد داد.
در سازه‌هایی که نیاز به آب‌بندی و نفوذناپذیر شدن بتن وجود داشته باشد. راهکار مناسب برای این امر جایگزینی اسپیسرهای بتنی با اسپیسرهای پلاستیکی است ولی در صورت اجبار برای استفاده از اسپیسرهای بتنی باید هنگام تولید اسپیسر بتنی باتوجه‌به شرایط و محل مورداستفاده، مواد مناسب جهت آب‌بندی به ملات بتنی افزوده شود تا خود اسپیسر نیز نفوذناپذیر شود. در نتیجه می‌توان گفت در عموم موارد استفاده از قطعات از جنس پلاستیک می‌تواند منطقی و راهگشا باشد.
مزایای استفاده از اسپیسر
مزایای استفاده از اسپیسر
استفاده از اسپیسر های پلاستیکی مزایایی به شرح زیر را می‌تواند به همراه داشته باشد:
- صرفه اقتصادی و قیمت تمام شده کمتر
- ایجاد پوشش کاملاً یکنواخت در تمام عضو موردنظر
- وزن سبک و در نتیجه سهولت در جابه‌جایی و حجم
- افزایش سرعت اجرا مخصوصاً در پروژه‌های بزرگ
- ساخت با اشکال گوناگون به علت شکل‌پذیری پلاستیک
- تثبیت دقیق میلگرد ها به علت هندسه قطعات پلاستیکی
انواع اسپیسر های پلاستیکی
1- اسپیسر های سطوح افقی مورداستفاده برای فونداسیون، تیر و سقف مانند اسپیسر های مینی فیکس، فلت فیکس، ماکس فیکس، هارد فیکس، ساید فیکس، یوفیکس و دابل فیکس.
2- اسپیسر های سطوح عمودی مورداستفاده برای ستون و دیوارهای برشی مانند اسپیسر ویل فیکس.
3- اسپیسر خاص مانند اسپیسر تیرچه.
قطعه ای اقتصادی و پرکاربرد برای انواع سقف ها به منظور نگه داری میلگرد های حرارتی یا کاربرد در قطعات پیش ساخته می باشد و قادر به تحمل بار نقطه ای تا 35 کیلوگرم است. این قطعه برای استفاده برای میلگرد های نمره 6 الی 14 مناسب است.
این قطعه دارای کف پلاستیکی تخت بوده و برای استفاده روی سطوح نرم مانند پلی استایرن بسیار مناسب است. این قطعه از نظر باربری همانند اسپیسر مینی فیکس است.
اسپیسر نیمه سنگین برای ایجاد پوشش در تیر ها و کف ها با وزن متوسط است و برای میلگرد های نمره 8 الی 22 مناسب بوده و تحمل بار تا میزان 180 کیلوگرم را داراست.
اسپیسر سنگین مناسب ترین قطعه برای کف ها و تیر های سنگین و یا فونداسیون ها می باشد. برای استفاده جهت میلگرد های 18 الی 32 پیشنهاد می شود. این قطعه تا 350 کیلوگرم بار می تواند تحمل نماید.
قطعه با باربری متوسط تا 200 کیلوگرم در مواردی کاربرد دارد که تعداد اسپیسر های موجود کافی نباشد. در این هنگام به دلیل ساختار این قطعه، به راحتی از بغل جاگذاری می شود.
این قطعه فاقد شاخک قفل کن بوده و به عنوان تکیه گاه برای شبکه های بافته شده با هر سایز میلگردی مناسب می باشد.
قطعه ای کارامد که شامل دو قطعه ی رویه و پایه می باشد که باید روی هم مونتاژ شوند و برای نگه داری دو شبکه میلگرد در دال های بتنی مورد استفاده قرار می گیرند.
این قطعه مخصوص استفاده در سطوح قائم مانند ستون و دیوار برشی می باشد و استفاده از آن برای مقاطع افقی مانند کف و تیر مناسب نمی باشد.
اسپیسر تیرچه (تک تقویت و دو تقویت)
قطعه ای کارامد برای ساخت تیرچه با خرپا های آماده بوده و برای مونتاژ میلگرد بر روی سقف در سیستم های تیرچه درجا و وافل یک طرفه نیز کاربرد دارد.