زیرسازی سقف وافل

شاید برای خیلی‌ها سوال باشد که زیرسازی سقف وافل پیچیده است؟ و یا اینکه اجرای آن به ابزار خاصی نیاز دارد؟

جواب این سوالات خیر است. زیر سازی سقف وافل همانند سایر سقف های معمول از جمله تیرچه بلوم است. این فرآیند با ابزارهای شناخته شده‌ عملی می‌گردد. به این معنا که پیمانکار با استفاده از قوطی و یا لوله که برای زیر سازی سقف‌های سنتی مانند تیرچه بلوک استفاده می‌شود، عملیات زیرسازی بر روی سقف وافل را انجام می‌دهد.

زیرسازی سقف وافل به چه صورت انجام می‌شود؟

در ابتدا باید المان‌های عمودی زیرسازی مشخص شوند. منظور از المان‌های عمودی جک، داربست و اسکافلد است. اینکه کدامیک از این المان‌ها را برای پروژه استفاده نماییم به ارتفاع یک طبقه بستگی دارد.

در حالت نرمال یک طبقه بین ۳ الی ۳.۵ متر ارتفاع دارد. برای المان‌های عمودی سقف‌های نرمال از جک‌‌ استفاده می‌شود که برای ساختمان‌های معمولی نیز کاربرد دارد. اگر ارتفاع ساختمان بیشتر باشد از جک و داربست استفاده می‌کنند. که این به موجودی انبار پیمانکار بستگی دارد. پس از نصب المان‌های عمودی، بر روی آن‌ها یک شبکه افقی با استفاده از لوله یا قوطی یا چهارتراش چوبی ایجاد می‌گردد.

نکته مهم در این مرحله رعایت فاصله میان المان‌های عمودی است. المان‌ها باید حدود یک متر از یکدیگر فاصله داشته باشند. نباید این فاصله میان المان‌های عمودی به بیش از یک متر برسد.

نکته مهم بعدی اجرای شبکه‌ای است که عملیات قالب چینی بر روی آن انجام می‌گردد و وافل‌ها را روی آن چیدمان می‌کنند. شبکه اول در یک جهت مشخص مانند جهت x و در فواصل یک متر قرار می‌گیرند. در جهت خلاف آن مانند y که محل قرار گرفتن قالب‌ها است، لوله‌ها و قوطی‌ها باید در فواصلی متناسب با سایز وافل قرار گیرند.

به طور مثال اگر وافل ما ۸۰ سانتی متر باشد( یعنی ابعاد آن ۸۰ در ۸۰ باشد)، هر ۸۰ سانتی متر یکبار یک قوطی یا یک جفت لوله قرار می‌دهند. سپس در روی آن‌ها قالب‌های وافل قرار می‌گیرند. در پایان این مرحله قفل‌ها را می‌بندند و به سراغ مرحله آرماتوربندی و بتن ریزی می‌روند.

برای افزایش ایمنی زیرسازی سقف وافل بهتر است لوله یا قوطی ریزی پوشش به نحوی انجام شود که زیر هر ردیف قالب وافل دو عدد لوله وجود داشته باشد .
پس از اتمام زیر سازی ، طبق نقشه در مکان‌هایی که باید قالب وافل قرار گیرد، قالب‌ها در کنار هم چیده شده و محل‌هایی که در نقشه قالب وافل نشان داده نشده است ، قالب بندی فلزی یا چوبی قرار داده می‌شود و بصورت دال توپر اجرا می‌گردد.

قسمت‌های توپر در واقع مکان‌هایی هستند که تنش و فشار در این نواحی بیشتر است. محدوده برش پانچ ستون، محل تیرهای مخفی و آویزدار و دیوار برشی از جمله این مکان‌ها هستند.

مصالح زیرسازی سقف وافل

یکی از سؤالات اساسی پیمانکاران و سازندگان دررابطه‌با سقف وافل، نوع مصالح موردنیاز جهت زیرسازی سقف وافل است. قالب­های وافل موجود در بازار به دو صورت طراحی شده است.

قالب­های وافل پاشنه‌دار و قالب­های وافل بدون پاشنه.

در واقع قالب­های وافل پاشنه­دار به صورتی است که در زیر پاشنه تیرچه، یک پاشنه با ضخامت 1-2 سانتیمتر پیش‌بینی شده است تا بتوان از آن در لبه قوطی 6، 7 یا 8 استفاده کرد. در این قالب­ها صرفاً می­بایست از قوطی به‌عنوان مصالح اصلی زیرسازی سقف وافل استفاده کرد.

درصورتی‌که در قالب­های بدون پاشنه، از جمله قالب وافل قفل دار شرکت گنبد فیروزه، به علت صاف بود زیر پاشنه تیرچه در قالب وافل، امکان استفاده از هرگونه مصالح از جمله چوب، قوطی و یا لوله برای زیرسازی سقف وافل وجود دارد. این امکان باعث استفاده هرچه بیشتر قالب­های بدون پاشنه در بازار شده است، چراکه پیمانکاران برای اجرای سقف محدودیتی نخواهند داشت.

مراحل زیرسازی سقف وافل

1-    زیرسازی و اجرای تیرها

در اکثر پروژه‌ها تیرهای ساختمان نسبت به سقف هم ارتفاع نیستند. به این معنی که این سقف‌ها 10 الی 30 سانت از سقف بیرون زده‌اند. این کار جهت ایجاد کلاف قوی صورت می‌گیرد.

پروژه‌هایی که در آن از دیوار برشی استفاده شده است، تیرهای ساختمان در سقف وافل بدون آویز قرار می‌گیرند و آن تیر با ضخامت سقف برابر است. به‌عنوان‌مثال، سقف و تیر 35 سانتی‌متر در نظر گرفته می‌شود.

برای اجرا، از یک قالب 5 سانتی‌متر؛ هم ضخامت سقف وافل و یا از تخته 2 سانت نئوپان استفاده می‌کنیم. سپس از زیر تیرها، لوله رد می‌کنیم.

با توجه به اینکه اگر سقف آویز داشته یا نداشته باشد، برای زیرسازی سقف، ابتدا تیرهای پیرامونی بدون آویز را به صورت یکپارچه به‌وسیله قوطی یا لوله بین وافل ها قرار می‌دهیم. (به ابعاد 80 یا 60 سانت)

نکته: اگر آویز نباشد؛ کار پیمانکار راحت‌تر می‌شود و بیرون زدگی از سقف هم رخ نمی‌دهد.

اگر تیر داشته باشیم، بعد از قالب بندی زیرسازی را به صورت لوله طولی و روی آن قالب پلاستیکی و یا چوبی قرار می‌دهیم و لبه‌های بدنه کنار تیر که اصطلاحاً؛ آویز یا بیرون زدگی گفته می‌گویند، قالب بندی می‌شوند.

زمانی که قالب‌های وافل چیده می‌شوند، روی لبه دور قالب وافل با روی آویز هم ارتفاع می‌شود که ضخامت سقف را تشکیل می‌دهد. با توجه به اینکه قالب‌های وافل به صورت قفل‌دار هستند، این مزیت زیرسازی ایمن و درعین‌حال راحت را به وجود می‌آورد.

یکی از مشکلات و معضلات سقف‌های معمولی و بدون قفل، سر خوردن کارگر روی قوطی هنگام چیدمان قالب و بتن‌ریزی می‌باشد.

در حالی قالب‌های شرکت گنبد فیروزه با داشتن قفل، چنین اتفاقی برای کارگر نمی‌افتد و ایمنی او را تضمین می‌کند.

نکته قابل‌توجه در مورد امنیت زیرسازی سقف وافل قفل‌دار

اگر هنگام بتن‌ریزی، جک توان تحمل خود را از دست بدهد؛ سقف با قالب‌های وافل قفل‌دار به پایین کشیده نمی‌شود. زیرا با خالی شدن یک جک، جک دیگری آن را نگه می‌دارد. قالب‌ها در یک راستا به همدیگر متصل هستند و با عدم تحمل جک، بار سقف به صورت یکنواخت بین همه توزیع می‌شود. سقف می‌تواند بار 200 تا 300 کیلو را تحمل کند.

2-    کارگذاری المان‌ها

بس از اجرای تیرها، نوبت به اجرای المان‌های عمودی و افقی می‌رسد.

المان‌های عمودی: شامل جک و یا اسکافلد مثلی و چکشی می‌باشد.

3 راهکار پیمانکار برای اجرای سقف وافل

1-    درصورتی‌که ارتفاع سقف بالای 3.5 متر باشد، پیمانکار ابتدا داربست می‌زند و روی سر آنها، سرجک رگلاژ کار می‌گذارد. (سرجک داخل لوله داربست فرو می‌رود و ارتفاع را تنظیم می‌کند. یک قسمت از 200 دهانه که باید خیز منفی داشته باشد)

2-    یکی از روش‌ها که معمول‌تر و کم‌هزینه‌تر است، مربوط به سقف‌های با ارتفاع 5 متر می‌باشد. روش انجام کار به این صورت است که 2 متر داربست زده می‌شود و روی داربست، جک معمولی قرار می‌گیرد و خیز منفی تنظیم می‌شود.

3-    در این روش، از حالت چکشی استفاده می‌شود. برجک‌های یک متر و بیست سانتی تشکیل شده روی سر آنها، سر جک ها به فاصله 1.20 سانت از یکدیگر قرار می‌گیرند. برای پروژه پل سازی، این اسکافلد ها به همدیگر متصل می‌شوند. برای سقف‌های مسکونی به چنین کاری نیاز نیست.

المان‌های افقی به 4 روش زیر، صورت می‌گیرد:

1-     قالب‌های وافل شرکت گنبد فیروزه، به صورتی است که به هر ابزاری قابل‌اجرا است. در روش اول، پیمانکار قالب 80 *80 یا 4*6 و یا 4*8 به فواصل 80 سانت و اگر لوله باشد، فاصله 1 متر و 20 سانتی‌متر و اگر قوطی بود، فاصله یک متر باشد.

جک ها را به فواصل 1.20 قرار داده، روی سر صلیب هر جکی، دو عدد لوله قرار می‌دهیم. (عرض صلیب 70 یا 80 سانتی‌متر). اگر پیمانکار به‌جای لوله از قوطی استفاده می‌کند، باید یک تک قوطی 4 در 8 به صورت عمودی بگذارد و روی سر آن به فواصل 80 سانت در طول، قوطی 4 در 8 قرار می‌دهد.

2-    در این روش کار با لوله است. روی سر هر جک، دو تا لوله قرار داده می‌شود و به‌عنوان نشیمن برای لوله‌های بعدی قرار می‌گیرد. جفت لوله به فواصل 80 سانتی‌متر گذاشته می‌شود که زیر هر وافل دو لوله کارگذاری می‌شود که فاصله داخلی آن 60 سانتی‌متر به دست می‌آید.

3-    پیمانکار لوله را روی سر جک ها می‌گذارد. زیر وافل دو تراش با عرض 10 سانت و ضخامت 3 سانتی‌متری، سطح را تراش می‌خورد.

4-    زمانی که لبه‌های قالب‌های وافل، 2 سانتی‌متر باشد و قالب‌ها قفل نداشته باشد؛ در این صورت پیمانکار به دلیل اینکه شرابه از سقف بیرون نریزد، کل سقف را تخته پلای وود کار می‌کند. (ضخامت 18 میل و طول 1.20 در 2.40 ). سپس وافل ها را جایگذاری می‌کنند و در نهایت به بتن‌ریزی و آرماتوربندی سقف می‌پردازند.

این روش، هزینه و زمان بر و همچنین زحمت این کار بسیار بالا است. در این حالت هزینه دستمزد اجرای سقف وافل بدو قل بیشتر از سقف‌های وافل قفل‌دار می‌شود.

عدم شیرابه پس دادن سقف، گونیا کردن سقف در هر دو جهت X , Y  و همچنین عدم سقوط و خالی نکردن سقف از مزیت‌های سقف وافل قفل‌دار می‌باشد.